In 2010 was ik straatarm. Ik werkte als producent aan een documentaire over post maar het budget was al een jaar op. We werkten gewoon door. Het was een heel fijn team en een heel bijzonder project.

Zo arm zijn was pittig. Soms wist ik echt niet hoe ik mijn huur moest betalen; zo weinig geld op je rekening, dat geeft stress.

Maar na een tijdje wende ik daaraan. Ik vond nieuwe manieren om in mijn behoeftes te voorzien. Ik vermaakte me thuis met vrienden en ging veel helpen op een boerderij met een grote groentetuin, waar ik vitamines mee naar huis kreeg aan het einde van een modderige dag.

Ik rondde mijn tijd als producent in de zomer van 2010 af en toen gebeurde er iets heel raars. Ik had álle tijd van de wereld en ik had nauwelijks geld nodig.

In die zomer bedacht ik dat ik een markt wilde organiseren (en bouwde een prachtige markt). Ik had nog geen idee hoe, maar ik begon.

Ik had toch tijd. Ik had toch niet meer geld nodig. En ander werk trok me niet zo als mijn zelfbedachte werk.

In die opbouwende energie – de markt kwam toen net van de grond en er gebeurde zo veel – bedacht ik me dat ik een kerstcadeau voor mijn moeder wilde maken. Ik wilde een scheurkalender.

Achteraf kan ik het makkelijk zien, op het moment zelf dééd ik maar wat (laat me dat altijd onthouden voor als ik weer eens niet weet wat ik doe, maar wel doe wat de goede kant op voelt).

Het plan was om alle schetsen, tekeningen, verhaaltjes en citaten die ik had verzameld in één bestand te zetten. Voor elke dag één pagina. Toen ik alles bij elkaar had gesprokkeld, had ik maar voor twee maanden materiaal.

Twee maanden! Veel te weinig.

Ik begon vrienden te vragen om ook dingen in te leveren en zo kwam de kalender vol. Ik kreeg hele mooie tekeningen, grappen over mollen, een sodoku waarin maar 1 cijfer ontbrak. Het was heel divers en te gek.

Ik printte die kalender op “oud papier”, papier dat al aan een kant bedrukt was, want dat was gratis. En ik vond het mooi.

Kijk nou naar die stapel op de foto. Dat is toch prachtig. De eerste keer dat ik allemaal vellen had gesneden (stiekem in het kopieerhok van de Universiteit Utrecht omdat daar een snijmachine stond die – anders dan de mijne- wel 20 vellen tegelijk kon snijden) en de kalender van de zijkant zag, wist ik het. Dit is prachtig. Zo hoort ‘ie.

Natuurlijk wilde ik meteen al niet meer slechts één exemplaar maken. Ik printte er zo veel als ik kon.

Andere jaargangen

Ik maakte de kalender daarna elk jaar met nog steeds bijdragen van allerlei verschillende mensen: niet alleen professionals, ook amateurs, koks, enthousiastelingen, mijn nicht die ooit Russisch studeerde, een jongen die ik in Zuid Afrika ontmoette.

Een bijzondere verzameling van heel uiteenlopende bijdragen. Ik ben heel trots op het resultaat, elk jaar weer. Elk jaar -als het lukt- maak ik een kalender en print nog steeds een (steeds kleiner) deel zelf met de hand op oud papier.

Het is zo’n avontuur, al zo veel jaar. Door de jaren heeft de kalender steeds weer nieuwe mensen naar me toe getrokken die ik anders nooit had ontmoet. Katrijn bood spontaan aan om me al het muziekpapier van de kerk waar ze in woonde te doneren. Een basisschool conciërge kwam eens in de vier maanden langs met stapels mislukte kopietjes die ze niet weg wilde gooien.

Tientallen mensen ging op pad om luchtmonsters te verzamelen. Meer dan 800 mensen leverden in al die jaren “iets” in dat op de kalender kon worden opgenomen.

Soms kreeg ik kunstwerken in de brievenbus, niet altijd was duidelijk van wie. Ik kreeg printers kado en moest dwars door verlegenheid en gebrek aan ervaring naar winkels om te vragen of ze mijn kalender wilde verkopen. En uitvinden dat er zoiets bestaat als een “winkelprijs” en een “verkoopprijs”. Ik moest ook leren om op tijd te stoppen met werken.

Het maken van de kalender was intensief, maar leuk. Er kwamen allerlei mensen bij me langs die bruikbaar-papier komen brengen, die helpen met snijden, rijgen, perforeren.

Het was niet meer leuk

Aan het einde van 2018 was het niet meer leuk. Toen stopte ik met het Zelf maken van een Scheurkalender. Het was nodig want er moest een fris windje door mijn hoofd, mijn bedrijf en mijn kalendermaakproces.

Samen met Eva maakte ik van mijn ik-maak-zelf-een-scheurkalender-bedrijf een jij-kan-nu-zelf-scheurkalender-maken-bedrijf.

Nu komen er allemaal mensen op me af die óók heel gedreven zijn, en creatief, die ook heel graag de vorm van de scheurkalender willen gebruiken om iets te zeggen, maken, iets te bundelen of over te brengen.

Toen in 2018 was het best zwaar. Ik wist niet waar we op uit gingen komen, of mensen kalenders zouden willen maken en of het wel goed zou komen.

Achteraf kan ik het makkelijk zien: altijd doen wat de goede kant op voelt.

Het ging de goede kant op. De Zelfgemaakte Scheurkalender is nu een plek voor kalendermakers van zeer diverse pluimage, met als gemene deler dat ze een beetje gek zijn, net als ik.

Ik mag het hele jaar door mooie pakketten maken met heel mooi materiaal, en ik schreef weer een handboek!

Ik werk vanuit huis en werk nog steeds met zo veel mogelijk materialen die toch al bestaan. En ik krijg in mijn mailbox wekelijks mails van mensen die ook zelf een scheurkalender willen maken. We zijn blijkbaar met veel meer dan ik wist.

En nu, ik vind het zelf hilarisch want het ligt zo voor de hand maar als je d’r in zit, zie je het vaak nog niet, maar nu heb ik dus eindelijk weer ongelooflijk veel zin om zelf een eigen scheurkalender te maken.

Een die helemaal gericht is op een zo fijn mogelijk maakproces. Zo fijn mogelijk alles, dat staat centraal. Het leek me heerlijk om na dat afgrijselijke 2020 – en laten we eerlijk zijn 2021 is nog niet echt veel beter, –  zo veel mogelijk te concentreren op alles wat er wél fijn is.

En dan in 2022 een heel jaar lang allemaal fijne dingen te scheuren. Het thema van mijn eigen scheurkalender van 2022 is dus “fijn”.”

-Wil je iets inleveren voor op mijn fijne kalender? Maak iets FIJNS, lees hier de wensen en voorwaarden

- Doorlezen: Hier op deze website staan verhalen over alle edities van de kalender.

-Wil je de kalenders zien? Van alle kalenders is er elk jaar één opgenomen in – en ze zijn dus te bezichtigen in – Het Utrechts Archief.

-dit verhaal verscheen ook op de site van de zelfgemaakte scheurkalender in de serie "kalenderverhalen" waarin ik verhalen deel van mensen die (ook) kalenders maken. kalenderverhalen

Ik maakte zelfs in mijn pyjama kalenders. En ik deed soms voor de foto alsof ik sneed :’)