Dit weekend was, voor iedereen, een roerig weekend. Vat ik dat goed eufemistisch samen?

Ik bleef hoofdzakelijk thuis. Waarom, dat wist ik niet precies. Ik had symptomen. Voor welke ziekte, dat wist ik niet precies. Ik maakte me zorgen, een heleboel, waarover precies dat wist ik niet. Ik wist heel veel niet en het duurde even voor ik besefte dat ik de gereedschappen die ik het afgelopen jaar heb verzameld voor “ingewikkelde situaties” nu moest gaan gebruiken.

Hoe het bij mij ging wil ik graag delen om twee redenen. Enerzijds omdat het opschrijven me helpt de boel te begrijpen (yo). Anderzijds merk ik een Enorme zendingsdrang waar ik me een beetje voor schaam: wie ben ik om mensen te vertellen waar ze aan moeten denken? Maar ik zie die schaamte en ik negeer die.

Omdat ik de spanning in de lijven en ogen om me heen zie, in de stemmen hoor van mensen die ik ken, wil ik mn weekendgedachten delen, misschien heb je er wat aan om te lezen hoe het bij mij ging en wat ik deed. 

Zo wil ik wat aandacht schenken aan gevoelens en spanning in een tijd die nogal beangstigend en verwarrend is. 

Het weekend, 13/15 maart. Het was gewoon weekend. Ik had heel veel leuke dingen gepland. De nieuwe bibliotheek op de Neude ging open, daarna wilde ik met Shammie wat gaan drinken en op tijd naar bed. Zaterdag de hele dag klussen tijdens NLDoet. Daarna hup kort door naar een feestje van mn vrienden van KoffieLeute, die hun 5-jarig bestaan vierden. Niet te laat maken want ik gaf de volgende dag mijn eerste workshop op een weekendschool in Overvecht. Ik had echt heel veel zin in dit weekend.

En alles viel weg, in kleine brokjes, in rap tempo. Alles werd afgezegd, een stortvloed van informatie. Op social media barstte het los. Niet alleen de berichten maar ook de emoties van mensen. Angsten, rouw om wat niet meer kon, onzekerheid. Zo veel. Wat een chaos.

Mijn spanningsniveau huppelde op en neer. Van ‘we redden ons wel’ naar ‘mijn hele binnenlijf verkrampt en ik kan niet meer nadenken’. 

Doordat ik al een ruim jaar steeds weer een weg moet vinden om om te gaan met spanning, heb ik mijn emotionele gereedschapskist goed aangevuld. De klusschuur staat er zegmaar vol mee. Desondanks duurde het even voor ik doorhad wat ik moest doen.

Ik had namelijk geen overzicht. Ik raakte meer en meer gestresst. Pas toen iemand tegen me zei dat hij iemand de hand had geschud die “het” waarschijnlijk had. Toen kon ik niet meer helder denken, mijn luchtpijp voelde strak aan, ik was moe, boos, geïrriteerd en alle brommers die voorbij reden deden me mijn handen op mijn oren klemmen. Wat een kabaal.

Over (mijn) spanningsniveau’s heb ik nog niets geschreven. Het staat nog op mijn te-schrijven-lijst, als je er meer over wilt weten raad ik dit signaleringsplan van de GGZ Veenendaal dat ik per toeval in handen kreeg, van heel harte aan. In het kort, de spanningsniveaus met daarachter > mijn persoonlijke ervaring/behoefte:

onderprikkeling > rusteloos, ongefocust, rotgevoel
neutraal > hoipiepeloi ik ben blij en kan dingen doen
spanning 1. > beetje gespannen, wat rustiger aandoen. niet te veel van jezelf eisen
spanning 2.  > stop! neem pauze. neem rust. haal adem. doe iets waardoor je rustig wordt
spanning 3. > chaos. overspoeld. haal adem. ga liggen. besef dat dit over gaat.

Op spanningsniveau 3 valt er niet zo veel meer te doen. Dit is de plek van paniekaanvallen, hyperventileren (gelukkig heb ik daar al een paar weken geen last meer van gehad). In die fase kan even helemaal niks, behalve liggen en wachten. Beseffen: oh ja, nu is het heel erg. Dit is tijdelijk. Dit is tijdelijk. Echt waar. Adem. Dit is tijdelijk. etc. Pas als ik weer een beetje normaal kan doen, kan ik oplossen of orde scheppen.

Dit weekend belandde ik na die opmerking op 2. En toen die spanning weer gezakt was (zie je, ik had gelijk: het is tijdelijk), kreeg ik een bak energie. Ik kan namelijk iets dóen bij spanning. Dit is wat ik doe:

ik ga een overzicht maken.

Van het idee alleen al krijg ik vlinders in mijn buik. 

Het helpt me als ik zie hoe dingen zich tot elkaar verhouden, dat zorgt ervoor dat als er nieuwe informatie binnenkomt of als de situatie weer veranderd, ik beter kan meebewegen. Controle! 🤤 Ik was ik het overzicht helemaal kwijt, daarom buitelde alles in mijn hoofd.

Ik begon met een leeg vel. Middenin: Corona. En daar omheen schreef ik wat aspecten die nu aandacht vragen: fysiek, psychisch, financieel (erbij had ook gekund: relationeel, sociaal). Zo zou ik het ook doen als er iets anders ingewikkelds was, waar ik nog geen grip op had.

Ik beschrijf voor mezelf de situatie per segment zoals ze nu is. Daaronder schrijf ik wat ik nu kan of moet doen. Zo schrijf ik onder het kopje fysiek dat ik me zorgen maak om twee dingen: 1. zorgen dat ik niet ziek word (mn arme kwetsbare astma-longen) 2. zorgen dat anderen niet ziek worden (dat hoestje dat ik nu heel licht heb, maakt dat mij een wandelende moordmachine of zijn het de pollen/stof).

Die twee dingen kan ik hierdoor beter elkaar houden en zo een beslissing maken over wat ik moet doen. Ik zie dat ik moet uitzoeken wat de symptomen eigenlijk zijn en of ik die ook heb.

Daarna ga ik nadenken hoé ik kan zorgen dat deze kennis komende tijd beklijft. Ik ga gemakkelijk vergeten dat ik nu écht elke dag mijn astma medicatie moet gebruiken en dat ik er bewust aan moet denken social media te doseren want mainegoethe daar komt nu zoveel op je af. Ik heb geen zin om de hele dag te worden meegesleurd in die chaos.

Met dat overzicht maakte ik een dagplanning, daarin schrijf ik wat ik komende maand elke dag wil doen of bijhouden. Zo kan ik enerzijds zien hoe lang dingen aanhouden (dat drukkende gevoel in mijn longen) en of mijn temperatuur oploopt (de okselthermometer geeft me een steady 35,8 dus dat gaat lekker). Anderzijds herinnert het me elke dag aan mijn voornemens voor een goede gezondheid op alle vlakken. 

De wereld is sowieso onzeker en bij schokjes (nieuws of teleurstelling of iets anders onverwachts) schrik ik me vaak een hoedje. Door er bewust mee bezig te zijn kan ik het wat beter aan. En door het overzicht krijg ik ook wat meer controle: dan zie ik oh, ja dit hoort onder het kopje “financiën”. Blijf ademen. Probeer er wat aan te doen.

Soms grijpt angst me even: dat het niet goed komt, of dat ik nooit meer werk krijg. Hallo, angst. Angst probeer ik waar te nemen. Niet serieus nemen en daardoor allerlei geks gaan doen. Te herkennen voor wat het is: een heftig gevoel, dat over gaat. Een ruwe raadgever die zegt: dit aspect heeft aandacht nodig.

En dan, krijg ik appj’es van vrienden die zeggen: “ik wil je helpen”. “Hoe gaat het?” “Zullen we X doen?” “Wil je boodschappen?” Ik schrijf ze dankbaar terug.

Wat lief dat mensen goed voor elkaar gaan zorgen. Dat is dit verhaal ook, dat ik een beetje voor jou wil zorgen 😊*. Er komt zoveel liefs ook naar boven nu. Dat waarvoor ik dankbaar ben, dat schrijf ik op, want focus in vredesnaam ook daar op.

Zo is mijn zelfzorg:

Overzicht maken: mezelf voor ogen houden wat ik nodig heb op allerlei vlakken in mijn leven en proberen die behoeftes op verschillende/nieuwe manieren te bevredigen. 

Dagelijks bijhouden wat ik moet doen om mezelf op alle vlakken gezond te houden/maken. En dagelijks een planning maken van wat ik allemaal ga doen, hoe lang en wanneer. Als ik aan alles heel veel tijd mag besteden word ik een beetje vreemd.

Emoties waarnemen. Ik neem het waar: ik raak overstuur. Ik ben bang. Dit gaat over geld. En later als het allemaal weer gezakt is. Dan kan ik met een heldere blik terugkijken en proberen iets te doen. 

En dankbaarheid. Blijven zien wat er goed gaat want de meeste mensen deugen. Ze blijven thuis, ze doen boodschappen, ze bedenken kunstprojecten en roepen op om lieve dingen voor elkaar te doen.

Wil je ook een overzicht maken, dit zijn dingen om aan te denken: (bron: dat geweldige signaleringsplan van de GGZ in Veenendaal) 

Spreekt de manier van denken je aan:  lees dit boek: Emotional Agility van Susan David (lees mijn review) je lokale boekhandel gooit het vast graag bij je in de bus, het is ook als eBook verkrijgbaar. Doe het. Het is je gereedschapskist voor ingewikkelde gevoelens.

* thuisblijver moet ik relativeren want ik blijf véél binnen, maar ik maak ook wandelingetjes en ik sport buiten. Zonder aanraaks! 

* toen ik eerder dus zei dat ik zendingsdrang had, dat was liefde. Godsamme zeg.